Matura z informatyki 2025

Amelia Pieszczoch

Powoli zbliża się dzień, który spędza sen z powiek uczniom szkół średnich. Matura. Egzamin dojrzałości, przepustka na studia, szansa na dobre życie. Wiąże się on z dużą presją nakładaną na maturzystów. Ale czy jest się czym stresować? Dzisiaj weźmiemy na tapet maturę z… informatyki (no dobra, może się tego domyśliłeś, ale pozwól się trochę zaskoczyć 😉 ).

Ogólne informacje

Na początek kilka istotnych informacji: egzamin ten zaplanowany jest na 14.05.2025. Termin dodatkowy: 10.06.2025 (przysługuje osobom, które nie mogły zdawać matury w pierwszym terminie z przyczyn zdrowotnych lub losowych, np. choroba, wypadek). 

Matura z informatyki (w Formule 2023) składa się z jednej części, która obejmuje zadania zamknięte, otwarte i praktyczne. Zadania zamknięte i otwarte rozwiązuje się na arkuszu. Zadania praktyczne natomiast wykonuje się na komputerze, a wszystkie odpowiedzi lub nazwy plików z odpowiedziami należy przenieść na arkusz (spokojnie, wszystko będzie wytłumaczone w poleceniu). Później, na podstawie tych odpowiedzi, komisja maturalna przyznaje punkty.

Czas trwania egzaminu to 210 min, ma on zazwyczaj 8 zadań (z podpunktami), za które można zdobyć 50 punktów. Zdający mogą mieć przy sobie kalkulator prosty. Nie jest wymagane uzyskanie co najmniej 30%, żeby zdać ten egzamin w roku szkolnym 2024/2025 i w dwóch kolejnych latach (zgodnie z nowelizacją ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, opublikowanej w Dzienniku Ustaw z dnia 11 stycznia 2025 roku). Zatem nie ma powodów do stresu – każdy wynik, który uda się osiągnąć, jest krokiem do przodu.

Czego się uczyć?

Teraz, gdy wiemy już, z czym się mierzymy, pora przyjrzeć się na materiałowi, wymaganemu do zdawania tego egzaminu. Przede wszystkim warto opanować programowanie w językach Python, C, C++ lub Java, algorytmy, pracę z plikami oraz bazami danych, a także podstawy matematyki i logiki w informatyce.

Poniżej znajduje się bardziej szczegółowe opracowanie na podstawie informatora CKE i podstawy programowej informatyki rozszerzonej w szkole średniej.

Zaczynamy od podstawowych algorytmów związanych z liczbami. Warto umieć:

• sprawdzać, czy liczba jest pierwsza, 
• zamieniać liczby między systemami liczbowymi oraz operować na ułamkach, 
• obliczać NWD i NWW.

Kolejna sprawa to algorytmy związane z tekstami. Musisz wiedzieć: 

• jak porównywać teksty, 
• szukać wzorców w tekście metodą naiwną,
• jak szyfrować tekst, np. metodą Cezara.

Ważnym tematem jest też sortowanie. Powinieneś umieć:

• posortować ciąg liczb, używając metody wstawiania lub bąbelkowej,
• obliczać wartości elementów ciągu za pomocą metody iteracyjnej, np. obliczać ciąg Fibonacciego.

W programowaniu przydadzą się umiejętności:

• korzystania z instrukcji wejścia/wyjścia, 
• operowania na wyrażeniach arytmetycznych i logicznych, 
• tworzenia instrukcji warunkowych i pętli,
• tworzenia funkcji, w tym z parametrem
• testowania poprawności programów.

Zarządzanie danymi to kolejna umiejętność, którą warto opanować. Trzeba wiedzieć, jak: 

• zbierać dane w arkuszach kalkulacyjnych, 
• korzystać z różnych funkcji w zależności od typu danych, 
• filtrować dane po wielu kryteriach, w jednej lub dwóch tabelach,
• analizować dane, korzystając z tabel i wykresów przestawnych,
• tworzyć kwerendy,
• definiować relacje.

Jeśli chodzi o inne algorytmy, warto znać:

• algorytm Euklidesa do obliczania NWD, 
• algorytm wyszukiwania binarnego, 
• metodę sita Eratostenesa do generowania liczb pierwszych,
• algorytmy do obliczania miejsc zerowych funkcji, 
• sposoby wyznaczania pierwiastka kwadratowego,
• obliczania wartości wielomianu za pomocą schematu Hornera, 
• szybkiego potęgowania liczb,
• rekurencyjne tworzenie fraktali,
• wyszukiwanie elementów liniowo i binarnie (przez płowienie),
• zastosowanie metody dziel i zwyciężaj, np. przy sortowaniu przez scalanie i wyszukiwaniu wartości skrajnych (minimum, maksimum).

Programowanie wiąże się również z umiejętnością: 

• rozkładania liczb na czynniki pierwsze, 
• wykonywania działań na liczbach w systemach innych niż dziesiętny,
• szukania podciągów w ciągach o różnych właściwościach,
• obliczania wartości wyrazu w odwrotnej notacji polskiej (ONP).

Na koniec warto wiedzieć, jak działają struktury danych, takie jak stos, kolejka czy lista, bo są one pomocne przy realizacji algorytmu odwrotnej notacji polskiej.

Przeczytanie wszystkich tych zagadnień na raz może być przytłaczające. To całkowicie naturalne, jednak nie ma powodów do paniki. Żeby dobrze się przygotować najlepiej ułożyć plan nauki i działać krok po kroku. Nie da się przecież opanować przecież wszystkiego na raz. Część materiału na pewno była omawiana na lekcjach, więc wystarczy go powtórzyć. A świadomość kluczowych pomoże ci skutecznie przygotować się do matury.

Jak się dobrze przygotować? – strategia działania

Najważniejsze będzie regularne rozwiązywanie arkuszy (szczególnie tych z nowej formuły), dzięki temu zapoznasz się z formatem egzaminu i typami zadań. Możesz je z łatwością znaleźć w Internecie (np. na stronie https://cke.gov.pl/egzamin-maturalny/egzamin-maturalny-w-formule-2023/arkusze/ lub https://arkusze.pl/). Podczas rozwiązywanie arkuszy odkryjesz, które zadania sprawiają ci najwięcej trudności. Skup się na tym, żeby powtórzyć te zagadnienia i poprawić swoje “słabe strony”. Ćwicz też szczególnie te zadania, które są warte najwięcej punktów. Dzięki temu zwiększasz swoje szanse na wysoki wynik na maturze.

Gdy dzień matury będzie się zbliżał dowiedz się, w jakiej sali będziesz pisać egzamin i zadbaj o to, żeby twój komputer był dobrze przygotowany. Zgodnie z obowiązującymi zasadami, (zazwyczaj) w dzień poprzedzający egzamin, zostaniesz zaproszony na losowanie i testowanie swojego stanowiska maturalnego. Sprawdź, czy na stanowisku jest zainstalowany system operacyjny oraz oprogramowanie, jakie zapisałeś w swojej deklaracji maturalnej. Warto upewnić się, że wszystko działa prawidłowo, np. skompilować program lub uruchomić kwerendę – dzięki temu poczujesz się pewniej podczas egzaminu. Potwierdzenie poprawności przygotowania stanowiska będziesz musiał podpisać na protokole. 

Nie zapomnij o zapisywaniu na bieżąco swojej pracy podczas egzaminu, według zasad powinieneś to robić co 5 min lub częściej. Gdyby podczas matury doszło do problemów technicznych, administrator sali udzieli ci pomocy, a jeśli nie uda mu się usunąć usterki, zostaniesz skierowany do stanowiska rezerwowego. Pamiętaj, żeby się wyspać przed maturą! Pracuj też nad opanowaniem stresu (np. weź relaksującą kąpiel dzień wcześniej, przejdź się na spacer rano przed egzaminem lub spróbuj technik oddechowych). Pozostaje mi tylko życzyć powodzenia!

LNU jako pomoc w przygotowaniach

Przygotowując się do matury z informatyki, warto nie tylko rozwiązywać arkusze, ale też ćwiczyć programowanie w praktyce. Jeśli uczysz się w Pythonie (który z uwagi na prostą składnię i bogactwo wbudowanych funkcji jest prawdopodobnie najlepszym wyborem), dobrym wyborem może być kurs „Przygotowanie do matury – Python” na platformie Liga Niezwykłych Umysłów. Znajdziesz tam omówienie teorii i zadania dotyczące m.in. operacji wyszukiwania minimum i maksimum, szyfru Cezara, konwersji systemów liczbowych, rekurencji, NWD i NWW czy wyszukiwania podciągów. Kurs zawiera typy zadań i “pułapki”, które mogą się pojawić na egzaminie maturalnym, pogrupowane tematycznie. Zagadnienia są wyjaśniane krok po kroku, a do kolejnego zagadnienia przechodzisz dopiero po opanowaniu poprzedniego. Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z Pythonem, warto zacząć do kursu „Python – poziom podstawowy”, który wprowadza w podstawy języka i pracę z plikami. Ta ostatnia jest szczególnie ważna w kontekście matury, ponieważ będziesz musiał wczytywać dane z plików txt. Możesz wypróbować działanie platformy bezpłatnie, zakładając konto tutaj: https://edu.t-lem.com/#register. 

Kilka złotych porad na koniec

Dla najwytrwalszych, którzy dotarli aż do końca artykułu, kilka złotych porad:

1. Zarządzaj czasem podczas egzaminu: Zaplanuj, ile czasu poświęcisz na każde zadanie. Jeśli utkniesz na trudnym pytaniu, przejdź do kolejnego, aby nie tracić czasu.
2. Opracuj strategię: Zastanów się, w jakiej kolejności chcesz rozwiązywać zadania. Zacznij od tych prostszych, by szybko zdobyć punkty, a potem poświęć więcej czasu na trudniejsze zadania.
3. Zjedz pożywne śniadanie: To pomoże ci skupić się na egzaminie. Jeśli stres nie odbiera ci apetytu, postaw na lekkostrawne, sycące posiłki. Unikaj tłustych i nowych potraw, które mogą obciążyć żołądek.
4. Bądź pozytywnie nastawiony: Spokój i pozytywne myślenie pomogą Ci w koncentracji i redukcji stresu.
5. Nie panikuj: Jeśli nie znasz odpowiedzi na dane pytanie, weź głęboki oddech i nie pozwól, żeby cię to wybiło. Przejdź do robienia innych zadań i wróć do niego później, gdy emocje już nieco opadną.
6. Naucz się technik debuggingu (znajdowanie błędów w kodzie): Jeśli wyniki twojego programu cię nie zadowalają, prześledź jego działanie krok po kroku np. wyświetlając wartości zmiennych w różnych momentach i spróbuj zlokalizować błąd. Testuj swój program na załączonym pliku przykład.txt, dla którego są podane poprawne odpowiedzi (jeśli pliku nie ma możesz sam go stworzyć testując działanie algorytmu dla własnych danych).
7. Nie zostawiaj pustych odpowiedzi: Staraj się odpowiedzieć na każde pytanie, nawet jeśli nie jesteś pewny. Często nawet za niepełną odpowiedź można zdobyć punkty, dlatego że zacząłeś rozwiązywać zadanie poprawnie lub zrobiłeś jakąś część. Przejrzyj klucze odpowiedzi do arkuszów maturalnych, aby zrozumieć zasady punktacji.
8. Nie ignoruj poleceń: Często uczniowie pomijają ważne informacje, co może prowadzić do błędów. W treści zadań nie ma nieważnych informacji – a często znajdują się tam wskazówki, potrzebne do rozwiązania problemu.
9. Nie zostawiaj nauki na ostatnią chwilę: nocne maratony przed maturą tylko cię wyczerpią i utrudnią koncentrację podczas egzaminu. W ostatnich dniach lepiej postawić na odpoczynek i regenerację.

źródła: https://www.otouczelnie.pl/artykul/33361/Matura-2025-informatyka-poziom-rozszerzony  

https://www.prawo.pl/oswiata/matura-2025-bez-progu-zdawalnosci-na-poziomie-rozszerzonym,519506.html

https://arkusze.pl/informatory/informator-maturalny-informatyka-2025.pdf